Raúl Ruiz’ barokke mix van revolutionaire politiek, popcultuur en semiotiek is losjes gebaseerd op het toneelstuk La vida es sueño (Het leven is droom) van Pedro Calderón de la Barca. In deze 17e-eeuwse klassieker leert een jonge prins dat het leven slechts een droom is waaruit we ontwaken als we sterven, en dat dromen net zo echt kunnen zijn als het leven.
De prins van Ruiz is een ondergedoken Chileense verzetsstrijder die zijn tijd doorbrengt in een vervallen bioscoop en naar oude Flash Gordon-feuilletons kijkt terwijl hij zich een geheime code probeert te herinneren die hij ooit uit zijn hoofd heeft geleerd met Life is a Dream als geheugensteuntje.
Inleiding: Isolde Vanhee
Net als veel van zijn andere films begint Ruiz' 'Mémoire des Apparences' met een aantal vaste uitgangspunten - in dit geval het Chileense verzet, het toneelstuk van Calderon en een fruitsalade van trashy filmgenres (overblijfselen van sciencefiction, western shoot-outs, de swashbuckler of bourgeois melodrama) in een provinciale bioscoop - en belandt ergens links van de stratosfeer, in een soort vrije val van de verbeelding die deze eerste premissen door caleidoscopische transformaties haalt.
Ruiz is er vooral op uit om plezier te hebben. Als een van de beste visuele stilisten van de hedendaagse cinema zorgt hij voor visuele verrassingen en gedurfde poëtische concepten. Vrolijk onverschillig voor de modernistische notie van een meesterwerk, verwart hij het diepzinnige met het smakeloze op een bevrijdende manier.
De films van Ruiz zijn nauwelijks op te lossen puzzels of inspannende oefeningen die je onder de knie moet krijgen, maar esoterische pleziermachines die lachen en mijmeren in relatie tot Ruiz' campy gevoel voor ironie en metafysische fantasievluchten." (Jonathan Rosenbaum)
"Bij het bekijken van Mémoire des apparences bekruipt je herhaaldelijk het vermoeden dat Raúl Ruiz op formeel niveau momenteel de meest inventieve filmmaker is die er bestaat. Deze kerel met de B-film bijnaam, Raúl Ruiz is de Godard van de jaren '80, Mister early-Borges plus middle-period-Welles, een Barthesiaanse Buñuel, de Edgar G. Ulmer van de Europese kunstfilm, een derdewereld H. Rider Haggard, de Garcia Marquez van de Franse TV, enzovoort." (J. Hoberman, Village Voice)
Mémoire des Apparences verscheen enkel op een slechte VHS-cassette vele decennia geleden en is tot op vandaag niet beschikbaar in goede kwaliteit. Een zeldzame 16mm-kopie van de film wordt live ondertiteld in het Engels.